jazz blues rock

Διαμορφώνοντας συνθέσεις μέσα από ένα νέο ηχητικό κόσμο...

Επέστρεψες στη δισκογραφία με μια καινούργια κυκλοφορία που φέρει τον τίτλο “MeanTime”. Μίλησε μας για το υλικό αυτής της δουλειάς.

Δούλεψα για πρώτη φορά χωρίς να έχω ένα συγκεκριμένο πλάνο. Υπήρχε ένας σαφές concept αλλά δεν είχα προαποφασίσει ποια κομμάτια θα κατέληγαν στο άλμπουμ. Ούτε καν ποια θα ήταν η ηχητική του κατεύθυνση. Αυτό ήταν μια στροφή 180 μοιρών για μένα. Σε όλα τα προηγούμενα άλμπουμ μου, όχι μόνο είχα αποφασίσει από πριν για το ακριβές περιεχόμενο τους, αλλά είχα καταλήξει ακόμη και για τη σειρά των κομματιών πριν καν αρχίσουν οι ηχογραφήσεις.

Αλήθεια πως προέκυψε ο τίτλος του δίσκου;

Ο τίτλος ήταν το ένα πράγμα που ήταν αποφασισμένο από την αρχή: “MeanTime” όπως αυτή η «σκληρή και κακή» (βλ. mean) εποχή (βλ. time) που ζούμε η οποία σαφέστατα είναι ένας ενδιάμεσος χρόνος (βλ. meantime) προς κάτι διαφορετικό. Καλύτερο ή χειρότερο; Αυτό σε σημαντικό βαθμό είναι στο χέρι μας και στις αντιδράσεις μας. Χρειάζεται να το πιστέψουμε αυτό αν θέλουμε να επιζήσουμε αυτής της βάναυσης επίθεσης που δεχόμαστε ως ελληνική κοινωνία συνολικά και ως άτομα προσωπικά για να μπορέσει αυτός ο ενδιάμεσος χρόνος να οδηγήσει σε κάτι καλύτερο.

Εδώ βλέπουμε να δίνεις έμφαση κυρίως στο μουσικό αλλά και στο στιχουργικό κομμάτι. Από πού εμπνέεσαι όταν αποφασίζεις να δουλέψεις ένα μουσικό θέμα ή να καταπιαστείς με ένα στίχο;

Εμπνέομαι από τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μου και όχι απαραίτητα από κάτι που μου συμβαίνει σε προσωπικό επίπεδο. Δεν βιογραφούμαι μέσα από την τέχνη μου. Τουλάχιστον όχι άμεσα. Είμαι ένας παρατηρητής.

Υπάρχουν φορές που δρω εντελώς αυθόρμητα, άλλες πάλι βασίζομαι σε κάποιο συνθετικό εύρημα και λειτουργώ πιο εγκεφαλικά. Σε κάθε περίπτωση δεν περιμένω πότε θα με επισκεφτεί η έμπνευση. Ξεκινώ να δουλεύω και αργά ή γρήγορα η έμπνευση θα κάνει την επίσκεψη της.

Αν σου έλεγα να περιγράψεις τα «μουσικά μονοπάτια» στα οποία βαδίζεις τι ορισμό θα τους έδινες;

Τελευταία κυκλοφορεί διεθνώς ο όρος “unique” ο οποίος χρησιμοποιείται για να περιγράψει ιδιοσυγκρασιακές μουσικές διαφόρων μουσικών τάσεων που δεν εμπίπτουν σε καμία από τις τυποποιημένες κατηγορίες. File under: unique λοιπόν.

Το “MeanTime” κυκλοφορεί από τη Puzzlemusik μία από τις πραγματικά ελάχιστες δισκογραφικές εταιρείες που υπάρχουν πλέον στη χώρα μας η οποία “λειτουργεί” σταθερά κόντρα στις …δυσοίωνες προβλέψεις που δείχνουν την ολοκληρωτική εξαφάνιση του cd (της απτής αίσθησης δηλαδή). Πιστεύεις όμως ότι αργά ή γρήγορα θα οδηγηθούμε σε αυτό το νέο τρόπο προώθησης και διανομής της μουσικής;

Νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να αντιστρέψουμε το ερώτημα. Ο προβληματισμός πλέον θα έπρεπε να είναι «γιατί ο νέος ψηφιακός τρόπος προώθησης και διανομής της μουσικής δεν έχει ήδη καταφέρει να επιβληθεί ολοκληρωτικά;» Καταρχήν αυτός ο «νέος τρόπος» δεν είναι και τόσο νέος πια. Κοντεύει να συμπληρωθεί δεκαετία που έχει ξεκινήσει συστηματικά αυτό το πράγμα. Και όμως ο φυσικός φορέας εξακολουθεί να υφίσταται. Είτε ως cd, είτε ως βινύλιο το οποίο έτσι κι αλλιώς δεν είχε εξαφανιστεί ποτέ και έχει επανέρθει στο προσκήνιο.  Πιστεύω ότι αν ήταν να εξαφανιστεί τελείως το cd ή ο οποιοσδήποτε φυσικός φορέας, τότε θα είχε εξαφανιστεί ήδη. Το γεγονός ότι παρά την συντονισμένη προσπάθεια εξαφάνισης του παραμένει ζωντανός θα έπρεπε να μας λέει κάτι. Η αναμφισβήτητη συρρίκνωση του  ποσοστού του στις προτιμήσεις του κοινού δεν εκφράζει παρά το ξαναμοίρασμα της πίτας. Αυτό δηλαδή που συμβαίνει σε κάθε τομέα (καλλιτεχνικό ή άλλο) όταν συντελείται μια μεγάλη αλλαγή και εμφανίζεται κάτι καινούργιο. Χαρακτηριστικό είναι ότι όταν μόλις πρόσφατα η αμερικανική εταιρεία Blue Truffle ενδιαφέρθηκε για τη διανομή του άλμπουμ της Puzzlemusik Jungle of Illusions του ντουέτου Κασσέτας / Σπανός, δεν ενδιαφέρθηκε τόσο για τη ψηφιακή διανομή αλλά για το … cd.

Η Puzzlemusik, και μετά από μια πολύμηνη περίοδο ανασυγκρότησης κατά την οποία, εσκεμμένα,  δεν υπήρξαν νέες κυκλοφορίες, έχει προσαρμοσθεί και έχει βρει τους τρόπους που τις επιτρέπουν να είναι ζωντανή και δημιουργική. Λίγο πριν το MeanTime κυκλοφόρησε το Urban Jazz του Κοντραφούρης Baby Trio. Στις 21 Φεβρουαρίου κυκλοφορεί το νέο άλμπουμ του τρομπετίστα Ανδρέα Πολυζωγόπουλου που περιέχει jazz διασκευές σε κομμάτια των Pink Floyd (Heart of the sun: The Music of Pink Floyd) όπως επίσης και το άλμπουμ των Θεσσαλονικέων Jane Doe (The Enormous Head of King Splendid). Και έπεται συνέχεια.

Ποια η δική σου σχέση με τον κόσμο του διαδικτύου και δη αυτόν των social networking;

Χρήσιμο είναι το social networking. Βοηθά στο να ενημερώνεται πιο άμεσα και πιο προσωπικά ένας πυρήνας ανθρώπων που έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη δουλειά κάποιου καλλιτέχνη. Αναφέρομαι βασικά στο facebook. Κατά τα άλλα, στην Αμερική πλέον (και έχει αρχίσει να εξαπλώνεται και αλλού) υπάρχει σωρεία site του τύπου social networking που απευθύνονται αποκλειστικά σε μουσικούς τα οποία πατώντας στην επιθυμία των καλλιτεχνών για “exposure” (αυτός είναι ο όρος που χρησιμοποιείται) τους εκμεταλλεύονται. Τόσο συναισθηματικά, όσο και οικονομικά. Είναι μια καινούργια φάμπρικα που έχει ήδη στηθεί γύρω από τους μουσικούς και το social networking. Και δεν είναι για καλό.

Ποιές είναι οι κυκλοφορίες που άκουσες τελευταία και σου άρεσαν;

Το Lux του Brian Eno! Ενθουσιάστηκα επίσης με τη συνεργασία του Hauschka με την Hilary Hahn στο Silfra.

Επίσης αν και πάνε πάρα πολλοί μήνες που πρωτοάκουσα το Muzga των δικών μας Sancho 003 εξακολουθώ να το ακούω πολύ συχνά και να το απολαμβάνω ιδιαίτερα. Είναι και πολλά άλλα. Ακούω συνεχώς μουσική.

Σε απασχολεί καθόλου η επιλογή της γλώσσας, σε νοιάζει δηλαδή αν ο στίχος είναι γραμμένος στα  ελληνικά ας πούμε ή στέκεσαι κυρίως στη μουσική;

Τα τελευταία χρόνια διάγω την … οργανική μου περίοδο. Με άλλα λόγια με ενδιαφέρουν κυρίως τα instrumentals και αυτό έχει εκφραστεί στην πρόσφατη δισκογραφία μου. Γενικά είμαι σαφέστατα υπέρ του ελληνικού στίχου και θεωρώ ότι οι προηγούμενες φάσεις της δισκογραφίας μου (που απαρτίζονταν κυρίως από τραγούδια) αποδεικνύουν ότι δεν ευσταθεί το επιχείρημα που θέλει τον ελληνικό στίχο να μην «ταιριάζει» με τις indie – rock – electro – όπως θέλεις πέστες αναζητήσεις. Πράγματι είναι ίσως πιο δύσκολο ο ελληνικός στίχος να συνδυαστεί με αυτές τις αναζητήσεις αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γίνεται. Με ενοχλεί αυτή η άποψη που έχει γίνει πια μια παγιωμένη καραμέλα. Από την άλλη πάλι ο αγγλικός στίχος είναι ο κατεξοχήν «φυσικός» ήχος αυτών των αναζητήσεων. Υπό αυτήν την έννοια με ενδιαφέρει. Προτιμώ λοιπόν να εκφράζομαι με τον ελληνικό στίχο αλλά περιστασιακά ασχολούμαι και με τον αγγλικό. Στο  “MeanTime” υπάρχει ένα τραγούδι με ελληνικό στίχο (το Hey, eee, oh) και ένα με αγγλικό (το The Garden of Love που είναι ποίημα του William Blake). Τα υπόλοιπα είναι instrumentals. Υπάρχει βέβαια και ένα sound-text composition, το (“Is This RealΆ”) στο οποίο ακούγονται ταυτόχρονα (όχι σε παράταξη) και η ελληνική και η αγγλική γλώσσα. Με δυο λόγια επιλέγω οτιδήποτε μπορεί να εκφράσει καλύτερα το εκάστοτε καλλιτεχνικό μου ζητούμενο. Χωρίς όμως να υπεκφεύγω με επιχειρήματα του τύπου «ααα… η ελληνική γλώσσα δεν ταιριάζει σε αυτόν τον ήχο».

Τι set χρησιμοποιείς στις ζωντανές εμφανίσεις σου;

Στις σόλο ζωντανές εμφανίσεις μου χρησιμοποιώ ένα πολύ standard σετ ήχων (πιάνο, organ, vibes). Το βασικό όμως, το οποίο και δεν έχω κάνει ποτέ στο παρελθόν) είναι ότι παίζω πάνω σε tapes. Πάνω δηλαδή σε προηχογραφημένους ήχους περιβάλλοντος ή/και  πάνω σε θορύβους που έχω επεξεργαστεί κατάλληλα. Τα προηχογραφημένα αυτά μέρη λειτουργούν σαν περιβάλλον (soundscape). Δεν απαιτούν δηλαδή ακρίβεια συγχρονισμού με την ζωντανή εκτέλεση. Δεν έχει καμία σχέση με άλλα λόγια με το να παίζεις πάνω σε προηχογραφημένα ντραμς για παράδειγμα. Είναι κάτι τελείως διαφορετικό και έχει ένα live χαρακτήρα παρότι είναι προηχογραφημένο.  Στο «Η Άλλη Πλευρά» ας πούμε παίζω πάνω στον ήχο ενός τραίνου (ατμομηχανή – από τα παλιά) που ανεβαίνει μια πλαγιά, σταματάει για ανεφοδιασμό νερού κλπ. Σε άλλα τραγούδια πάλι οι ήχοι είναι ηθελημένα πιο ασαφείς και αφήνουν ελεύθερη τη φαντασία του ακροατή. Παίζω τραγούδια ή οργανικά από σχεδόν όλους τους δίσκους μου και όχι μόνο από το πρόσφατο MeanTime. Επόμενη εμφάνιση μου θα είναι λογικά το Μάρτιο στο Baumstrasse. Θα εμφανιστώ πριν τους Sancho 003 το οποίο θεωρώ ότι είναι ένα από τα καλύτερα σχήματα που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή. Δεν υπάρχει οριστική ημερομηνία ακόμη. 

Μίλησε μου για τους μουσικούς που έλαβαν μέρος στις ηχογραφήσεις αλλά και για τους υπόλοιπους συντελεστές αυτές της δουλειάς.

Συνεργάστηκα για πρώτη φορά με τον Σωτήρη Δεμπόνο (μαντολίνο) παρότι γνωριζόμαστε πάρα πολλά χρόνια. Ο Σωτήρης άλλωστε ανήκει στο δυναμικό της Puzzlemusik και μάλιστα μέσα στην  άνοιξη θα κυκλοφορήσει το νέο του άλμπουμ με τίτλο Blue Nevus. Ήταν η πρώτη φορά, αν και επίσης γνωριζόμαστε πολλά χρόνια, που συνεργάστηκα και με τον Αντώνη Λιβιεράτο. Έπαιξε φυσαρμόνικα στο “Waiting for the cloud to rain”. Στο σχετικό κάλεσμα ανταποκρίθηκαν και οι υπόλοιποι Dr. Atomik (Βάιος Ζητωνούλης - μπάσο και Άκης Περδίκης – ντραμς) που έπαιξαν και σε άλλα κομμάτια του άλμπουμ. Ο Άκης μάλιστα συνυπογράφει σαν συνθέτης και το “Dedication” μιας και το συγκεκριμένο κομμάτι είναι προϊόν αυτοσχεδιασμού μας που προέκυψε στο στούντιο (πιάνο – drums). Από τους τακτικούς συνεργάτες μου συμμετέχει αυτή τη φορά μόνο ο Γιώργος Πρινιωτάκης στις κιθάρες. Υπήρχε δηλαδή από μέρους μου μια σαφής διάθεση μου να πειραματιστώ με νέους ήχους. Για αυτό και ιδιαιτέρως σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ήχου του άλμπουμ είχε ο Αλέξης Μπόλμπασης με τον οποίο συνυπογράφουμε την παραγωγή.  

Μέσα στη κρίση που μέρα με τη μέρα βαθαίνει όλο και περισσότερο πόσο εύκολο είναι για έναν καλλιτέχνη να υποστηρίξει την τέχνη του, την δική του εργασία; Από την άλλη η τέχνη λειτουργεί ως φάρμακο σε αυτήν την άρρωστη κατάσταση, ως αντίδοτο κόντρα στους δύσκολους καιρούς;

Ως προς το δεύτερο, για μένα προσωπικά η τέχνη πράγματι λειτουργεί ως φάρμακο και ως αντίδοτο. Νιώθω γύρω μου ότι, σε ένα βαθμό, αυτό δείχνει να ισχύει και για άλλους ανθρώπους. Εμένα τουλάχιστον με βοηθάει να βρω  την ισορροπία μου μέσα σε όλη αυτή την πάσης μορφής βία που βιώνουμε σαν κοινωνία από την ίδια μας την κυβέρνηση. Από την άλλη (και εδώ ερχόμαστε στο πρώτο) η ήδη υπάρχουσα δυσκολία που αντιμετώπιζαν οι καλλιτέχνες στο να υποστηρίξουν τη τέχνη τους χτυπάει κόκκινο. Δεν βλέπω όμως να το βάζουμε κάτω. Αντίθετα υπάρχει μεγάλη κινητικότητα, κυρίως συναυλιακή αλλά και δισκογραφική και το κυριότερο παρουσιάζονται φρέσκες ιδέες και το επίπεδο ανεβαίνει συνεχώς. Στη μουσική τουλάχιστον, που λόγω ιδιότητας παρακολουθώ συστηματικά, αυτό συμβαίνει.  

Αν σου έλεγα να διαλέξεις ένα θέμα από το “MeanTime” ποιό θα ήταν αυτό;

Σήμερα θα διάλεγα το “B-Theory”. Αύριο μπορεί να διάλεγα το “The Garden of Love”. Είναι καθαρά θέμα διάθεσης.

Τα επόμενα μουσικά σχέδια του Χρήστου Αλεξόπουλου είναι;

Έντονη συναυλιακή δραστηριότητα. Εκτός από τις σόλο εμφανίσεις μου που δεν θα είναι πολύ συχνές έχω ήδη επανεργοποιήσει  μαζί με τον Socos το side project μας των The 3rd Man Element που «κοιμόνταν» εδώ και χρόνια. Το πρώτο live αυτής της επανεμφάνισης έγινε ήδη στο Six d.o.g.s και πήγε πάρα πολύ καλά από κάθε άποψη. Αυτό που δεν έχει βγει ακόμη προς τα έξω (μιας και βρισκόμαστε ακόμη στις πρόβες) είναι ένα άλλο σχήμα που έχουμε στήσει μαζί με τη Μαρία Λατσίνου. Η Μαρία – αν και είναι ήδη πολύπειρη και καταξιωμένη τραγουδίστρια – δεν έχει βγει ποτέ ως τώρα «μπροστά». Νιώθουμε όμως ότι τώρα έχει έρθει η ώρα για κάτι τέτοιο. Προβάρουμε τραγούδια από σχεδόν όλους τους δίσκους μου (είτε τα είχε πρωτοερμηνεύσει εκείνη, είτε όχι) και θα είμαστε έτοιμοι για εμφανίσεις κάποια στιγμή την άνοιξη. Είναι το βασικό καινούργιο πράγμα με το οποίο ασχολούμαι αυτό τον καιρό και είμαι ενθουσιασμένος με αυτό.

Σε σχέση με τη δισκογραφία είναι πολύ νωρίς ακόμη για σχέδια μιας και το MeanTime είναι ακόμη «φρέσκο» σαν κυκλοφορία. Παρόλα αυτά έχω ήδη κάποιες πρώτες αδιαμόρφωτες ιδέες για τη συνέχεια.