jazz blues rock

Nektaria in San Vitale / Photo Credits: Luca Concas

Η Βυζαντινή Μουσική στους Δρόμους της Φιλίας του Ravenna Festival και του Riccardo Muti

"...In piedi, da sola, come un’antica sacerdotessa, svela agli ascoltatori i tesori della musica greco-bizantina: è Nektaria Karantzi, cantante greca riconosciuta sulla scena internazionale" ("Στέκεται μόνη, σαν μια αρχαία ιέρεια, αποκαλύπτοντας τους θησαυρούς της Ελληνικής Βυζαντινής Μουσικής στους ακροατές της: είναι η Νεκταρία Καραντζή, αναγνωρισμένη στην διεθνή σκηνή").

Με αυτά τα λόγια και με τίτλο "Karantzi riporta in vita la musica bizantina" υποδέχθηκε η La Repubblica τη Νεκταρία Καραντζή, με αφορμή τη συμμετοχή της σε ένα από τα σημαντικότερα διεθνή Φεστιβάλ, αυτό της Ραβέννα στην Ιταλία, και στο πλαίσιο μιας από τις πλέον πολυδιαφημισμένες καλλιτεχνικές διοργανώσεις της χρονιάς: τους “Δρόμους της Φιλίας” του Riccardo Muti. Η Ελληνική Βυζαντινή Μουσική είχε φέτος την τιμητική της στο Φεστιβάλ.

Πριν λίγο καιρό, στις 9 Ιουλίου, ο Μαέστρος των Μαέστρων, όπως συχνά αποκαλείται ο κορυφαίος Ιταλός Αρχιμουσικος από τον διεθνή τύπο, χάρισε μία μοναδική ερμηνεία της 9ης Συμφωνίας του Μπετόβεν στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, συνενώνοντας, υπό την μπαγκέτα του, Ιταλούς και Έλληνες μουσικούς, Η συναυλία αυτή αποτέλεσε το αποκορύφωμα των φετινών “Δρόμων της Φιλίας”, του ετήσιου μουσικού “προσκυνήματος” που διοργανώνει από το 1997 κάθε χρόνο το Φεστιβάλ της Ραβέννα σε ιστορικές πόλεις, με τον Μούτι να πραγματοποιεί κορυφαίες συναυλίες μαζί με την Ορχήστρα Νέων Luigi Cherubini, σε συνεργασία με ντόπιους μουσικούς του εκάστοτε προορισμού.

Το Φεστιβάλ της Ραβέννα ιδρύθηκε το 1990 από την Cristina Mazzavillani Muti, σύζυγο του διεθνούς φήμης μαέστρου Riccardo Muti. Αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα Φεστιβάλ της Ευρώπης έχοντας φιλοξενήσει κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της κλασικής μουσικής: Pierre Boulez, Claudio, Abbado, Chung, Gavazzeni, Lorin Maazel, Valery Gergiev, Zubin Mehta, Georg Solti, Giuseppe Sinopoli, Carlos Kleiber, and Georges Prêtre, Martha Argerich, Maurizio Pollini. Μετά από συναυλίες των “Δρόμων της Φιλίας” στο Σαράγιεβο, τη Βηρυτό, την Ιερουσαλήμ, τον Κάιρο, την Τεχεράνη, η φετινή διοργάνωση αφιερώθηκε στην Αθήνα, η οποία συνδέεται με τη Ραβέννα, χάρη στη Μεσσόγειο αλλά και στις κοινές βυζαντινές της αναφορές.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το σήμα κατατεθέν της ιστορικής αυτής Ιταλικής πόλης δεν είναι παρά η Βασιλική του San Vitale, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του Χριστιανισμού της Γηραιάς Ηπείρου και το σημαντικότερο δείγμα πρώιμης βυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής της Δυτικής Ευρώπης. Ο ναός είναι τεράστιας σημασίας για τη βυζαντινή τέχνη, καθώς είναι η μόνη μεγάλη εκκλησία από την περίοδο του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α΄ που σώζεται ουσιαστικά ανέπαφη μέχρι σήμερα. Είναι επίσης ιδιαίτερα γνωστή για τα καταπληκτικά ψηφιδωτά της, από τα οποία ξεχωρίζουν αυτά του αυτοκράτορα Ιουστιανιανού και της Θεοδώρας.

Στο πλαίσιο του ιδιαίτερου αφιερώματος του Φεστιβάλ της Ραβέννα, που φέτος κλείνει 30 χρόνια, η καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ επέλεξε, παράλληλα με την εμφάνιση του Riccardo Muti στην Αθήνα, διεθνή ονόματα της Ελληνικής Μουσικής σκηνής να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα, με συναυλίες τους ή παρουσίαση έργων τους που φιλοξενήθηκαν στη Ραβέννα. Τέσσερεις Έλληνες με διεθνή καριέρα μετείχαν. Ο Μίκης Θεοδωράκης, με την παρουσίαση του έργου “Ζορμπάς” (7/6), ο Λεωνίδας Καβάκος ως σολίστ και μαέστρος της Ορχήστρας Luigi Cherubini (12/6), ο Βασίλης Τσαμπρόπουλος με ρεσιτάλ πιάνου και παρουσίαση του ευρωπαϊκού project “Ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή” με σολίστ τη Νεκταρία Καραντζή (28/6) και η Νεκταρία Καραντζή με ερμηνεία βυζαντινής εκκλησιαστικής Μουσικής στον ιστορικό ναό του San Vitale, στο πλαίσιο των Vespri a San Vitale του Φεστιβάλ (27 & 28/6).

Ήταν η πρώτη φορά που η Ελληνική Εκκλησιαστική Βυζαντινή Μουσική παρουσιάστηκε σε δύο ξεχωριστές συναυλίες, λαμβάνοντας διεθνές βήμα στο Φεστιβάλ της Ραβέννα, μέσα από μία και μοναδική γυναικεία φωνή, χωρίς συνοδεία ισοκρατήματος και χωρίς ηχητική ενίσχυση, αυτή της Νεκταρίας Καραντζή.

Στον Ιταλικό Τύπο υπήρξαν εκτεταμένα αφιερώματα και αναφορές, με καποιες από αυτές να παρουσιάζουν τη βυζαντινή υμνωδία της Νεκταρίας Καραντζή πλάι στις συνεντεύξεις και τα αφιερώματα του Riccardo Muti.

Και το ιταλικό κοινό χάρισε απλόχερα στην διεθνή υμνωδό και πρέσβειρα της βυζαντινής μουσικής στον κόσμο το πιο θερμό του χειροκρότημα, ζητώντας της τρεις φορές να βγει στη σκηνή, μετά το τέλος της συναυλίας της στην Βασιλική του San Vitale, την οποία παρακολούθησε, μεταξύ άλλων, η Πρόεδρος του Φεστιβάλ, τραγουδίστρια της όπερας και σύζυγος του Riccardo Muti, Cristina Mazzavillani Muti και ο καλλιτεχνικός διευθυντής Angelo Nicastro.

Η Νεκταρία Καραντζή, η οποία έχει, μεταξύ άλλων, ιδρύσει τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ψαλτριών, που λειτουργεί στο εξωτερικό ως Women in Byzantine Music Worldwide Association (http://womeninbyzantinemusic.com) και αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο εκπροσώπησης των γυναικών στη Βυζαντινή Μουσική, ανέφερε χαρακτηριστικά στον προσωπικό της λογαριασμό στο FB: “Ήταν πολύ συγκινητική και απρόσμενα τιμητική η πρόσκληση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης να μετέχω σε αυτό το μοναδικό καλλιτεχνικό γεγονός, ανάμεσα σε Ελλήνες Μουσικούς τεράστιας αξίας, που η φήμη τους υπερβαίνει τα σύνορα της χώρας μας (Θεοδωράκης, Καβάκος, Τσαμπρόπουλος), αλλά και υπό την υπογραφή του "Μαέστρου των Μαέστρων" όπως δικαίως τον αποκαλούν και της μοναδικής Cristina Mazzavillani Muti. Πιο πολύ χαίρομαι γιατί η βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική ελαβε -για μία ακόμη φορά- διεθνές βήμα σε αυτην την υψηλής ποιότητας πολιτιστική διοργάνωση".

Ενδεικτικές Πηγές στον Ιταλικό Τύπο:

* La Repubblica: https://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2019/06/27/nektaria-karantzi-riporta-in-vita-la-musica-bizantinaBologna18.html

* Giornella della Musica: https://www.giornaledellamusica.it/articoli/i-10-festival-di-musica-classica-dellestate-italiana

* La Nuova Ferrana: https://lanuovaferrara.gelocal.it/tempo-libero/2019/06/27/news/a-san-vitale-la-civilta-greca-rivive-nella-voce-di-nektaria-1.35986300

            Nektaria in San Vitale / Photo Credits: Luca Concas