jazz blues rock

Πέτρος Ξουραφάς

Η μουσική  γνωρίζει ταξικό προσδιορισμό, ταξικές διαιρέσεις και ανισότητες. Αν μπορούσαμε να δώσουμε μουσική ταυτότητα στην ανορθόδοξη κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας τον τελευταίο χρόνο, τότε θα είχε ρυθμό jazz και την μουσική υπόκρουση του “Etherea 9” που υπογράφει ο βραβευμένος συνθέτης Πέτρος Ξουραφάς. Ισορροπώντας ανάμεσα σε Ν.Υόρκη και Αθήνα μας συστήνει το νέο του θεματικό cd.

Κάνατε το ντεμπούτο σας σε cd πρωτότυπων οργάνων με το «Etherea 9», ένα θεματικό cd με επιρροές από την αμερικανική κουλτούρα με μια δόση εξωτικής πινελιάς, εμπνευσμένο από την παραμονή σας στην Ν.Υόρκη. Μιλήστε μας γι’ αυτό.

Για την ακρίβεια αυτή η συλλογή των μουσικών θεμάτων ξεκίνησε πριν χρόνια, όταν κάποιες χειμωνιάτικες νύχτες έφερνα τα σκυλάκια μου μέσα στο σπίτι για να κοιμηθούν και τους έπαιζα πιάνο. Έτσι γεννήθηκαν τα πρώτα θέματα τα οποία κατόπιν ολοκληρώθηκαν αντλώντας έμπνευση από την πόλη της Νέας Υόρκης  που χωρίς αμφιβολία στην προσφέρει απλόχερα. Τα κομμάτια ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία της jazz, αλλά υπερισχύει το θέμα και η ανάπτυξη του από τον αυτοσχεδιασμό και γι΄ αυτό  τα ονομάζω θεματικά. Ήθελα να αποτυπώσω εικόνες και συναισθήματα που λειτούργησαν βιωματικά σε μένα από την παραμονή μου εκεί , στην βορειοανατολική ακτή της Αμερικής.

Βλέποντας κανείς το video που συνοδεύει ως background την μουσική του «Ehterea 9» αντιλαμβάνεται στιγμές την ένταση, την ταχύτητα της ζωής εκεί, αλλά και έναν υποβόσκον αισθησιασμό που ταιριάζει απόλυτα με τη φιλοσοφία της jazz μουσικής. Αν η Ν. Υόρκη είχε μουσική υπόκρουση, αυτή θα ήταν jazz;

Η jazz σαν απόχρωση πιο ποπ κουλτούρας με μεγάλες ορχήστρες (big bands), σε μικρότερα σύνολα (κουαρτέτα, τριο…) ή και σε σόλο αρτίστες, κυριαρχεί στη Νέα Υόρκη… Από τα τοπικά μαγαζιά της γειτονιάς, ως τα club και τα εστιατόρια ακόμα και στους δρόμους, στις πλατείες και στα τρένα. Σίγουρα λοιπόν της  ταιριάζει η jazz, μα όχι μόνο. Για μένα η Νέα Υόρκη είναι ένα πάντρεμα jazz και κλασικής μουσικής. Αυτά τα δύο είδη συνυπάρχουν και αναμιγνύονται με έναν υπέροχο τρόπο. Η στιβαρότητα και το μεγαλείο μιας κλασικής συμφωνίας  με την ελευθερία και την αντισυμβατικότητα της jazz!

Ας πιάσουμε το νήμα από την αρχή. Αποφοιτώντας από το Εθνικό Ωδείο Αθηνών, συνεργαστήκατε για πάνω από δύο δεκαετίες με γνωστά ονόματα της ποπ και ροκ μουσικής σκηνής. Για ποια από τις συνεργασίες σας νιώθετε ιδιαίτερα περήφανος; Ποια δυνατή στιγμή σε live ή σε πρόβες έχει αποτυπωθεί στην μνήμη σας;

Πράγματι συνεργάστηκα με μεγάλα ονόματα της pop και rock ελληνικής μουσικής σκηνής από τα μέσα της δεκαετίας του '80 ως τα μέσα του 2000. Μπορώ να πω ότι με όλους είχα μια πολύ καλή σχέση και άριστη συνεργασία. Όλους τους αγαπώ το ίδιο και τους ευχαριστώ για την εμπειρία που είχα μαζί τους. Τα καλύτερα χρόνια ήταν γύρω στο 2002 ως 2005 με την μπάντα που παίζαμε τότε. Ήταν όλοι υπέροχοι μουσικοί και πραγματικά βίωσα τι σημαίνει δεμένη μπάντα με σεβασμό ο ένας για τον άλλο, χωρίς εγωισμούς, με προτεραιότητα στην μουσική. Υπήρξαν στιγμές μαγείας.

Είστε ένας βραβευμένος συνθέτης και έχετε συνεργαστεί με ηχηρά Ευρωπαϊκά labels. Η μουσική σας διαδρομή συμπεριλαμβάνει και τη σύνθεση μουσικής για τρεις ταινίες. Μιλήστε μας γι’ αυτές σας τις συνεργασίες.

Στο “Straight Story”, μια ταινία του 2006, εκτός από τα πρωτότυπα τραγούδια επιμελήθηκα και το υπόλοιπο soundtrack. Το 2012 ανεβάσαμε στο Ίδρυμα Κακογιάννη μια μουσική παράσταση για τον έρωτα με τίτλο «Έρως Θνητών, Αθάνατος» όπου έγραψα και παρουσίασα ζωντανά με άλλους δύο συνεργάτες μου την μουσική. Τώρα έχω τελειώσει το soundtrack - συν μια σειρά τραγουδιών - για μια ταινία με τίτλο “Gareth & His Pristine Manifestations”. Είναι μια ιστορία για το πως να επιτρέψουμε στη μαγεία της συγχρονικότητας να μας σπρώξει μπροστά, να επανασυνδεθούμε με τον εαυτό μας, δουλεύοντας μέσα από το παρελθόν μας, για να ανακτήσουμε την ελευθερία και τη συνείδηση, όχι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά για όλη την ανθρωπότητα.

Ζείτε, δημιουργείται και εργάζεστε σε δύο αντιφατικές, εκ διαμέτρου αντίθετες πόλεις. Από την πολυπολιτισμική και πολύβουη Ν. Υόρκη, σε μια Αθήνα που παραδοσιακά προβάλλει αντίσταση σε ότι νέο. Η Jazz πρεσβεύει το ελεύθερο πνεύμα, βρίσκει τη θέση της στο Αθηναϊκό κοινό;

Κατά τη γνώμη μου, το Αθηναϊκό κοινό έχει ελλείψεις σε ότι αφορά τη jazz, αλλά είναι ελπιδοφόρο ότι τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί ένας πυρήνας που αγκαλιάζει τις αξιόλογες προσπάθειες Ελλήνων μουσικών του χώρου. Αν και στις δεκαετίες του '50 και του '60 στον Ελληνικό κινηματογράφο υπήρχε ανεπτυγμένη η jazz αισθητική, αυτό στις επόμενες δεκαετίες  χάθηκε και επικράτησαν τα ακούσματα που έχουμε σαν Έλληνες αποτυπωμένα βαθύτερα στη μνήμη μας σαν λαός. Πιστεύω ότι η μουσική κάθε λαού είναι συνδεδεμένη και με τη θρησκεία του. Στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία έχουμε τη Βυζαντινή μουσική η οποία είναι μονοφωνική με τη στήριξη ενός ισοκράτη που κατά τη γνώμη μου δίνει ένα δραματικό χαρακτήρα. Στην Αμερική, ανάμεσα σε όλες τις θρησκείες επικρατεί αυτή της Καθολικής εκκλησίας που κυριαρχεί η κλασική μουσική με χορωδίες, όργανο ακόμα και μικρά σύνολα ορχήστρας που σημαίνει ότι η μελωδία εναρμονίζεται, άρα έχουμε μελωδία και αρμονία. Επίσης, οι Ευαγγελιστές εκφράζουν την πίστη τους με τα Γκόσπελ που εκεί έχουμε πέρα της μελωδίας, αυτοσχεδιασμό, χορωδία πολυφωνική και ορχήστρες. Αρα έχουμε τη βάση για την δημιουργία και τη εξέλιξη της jazz.

Ταιριάζει η jazz μουσική με την κουλτούρα και την ψυχοσύνθεση του σύγχρονου Νεοέλληνα και την καθημερινότητά του;

Νομίζω ότι λόγω της διαφορετικότητας της κουλτούρας, στον λαό μας ταιριάζουν ήχοι του τόπου μας. Βεβαίως υπάρχουν επιρροές και είναι ευπρόσδεκτες. Είναι πολύ ωραίο που εξελίσσονται άριστοι μουσικοί του τόπου μας, παίζοντας jazz, χρησιμοποιώντας παραδοσιακούς δρόμους και ρυθμούς. Θα έλεγα ότι η jazz που χρησιμοποιεί ελληνικά στοιχεία μπορεί να ταιριάξει στον σύγχρονο Έλληνα.

Η jazz μουσική είναι η μουσική των μητροπόλεων και των μαύρων; Ακούγεται στερεοτυπικό ή αντανακλά μια πραγματικότητα; Πώς αντιλαμβάνεστε τον αντιρατσιστικό χαρακτήρα της και τους συμβολισμούς που αποπνέει, αναφορικά με την αποδοχή της διαφορετικότητας;

Είναι μια μουσική που ενώνει, είναι μια μουσική που ρίχνει τα σύνορα και σβήνει τις αποχρώσεις. Αντιλαμβάνεσαι τη δυναμικότητα, την εκφραστικότητα και την αντίληψη της μαύρης φυλής και την ευχαριστούμε για το δώρο αυτό.

Αλήθεια ή μυθοπλασία; Η jazz μουσική είναι αυτοσχεδιασμός και ελευθερία;

Είναι και αυτοσχεδιασμός και ελευθερία. Είναι επίσης δομή και πειθαρχία.

Η jazz μουσική είναι η μουσική της αυτοσυγκέντρωσης, των συναισθημάτων, της έξαψης της φαντασίας; Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε ποιο κομμάτι της jazz πιστεύετε ότι ταιριάζει ιδανικά;

Προτιμώ να αναφερθώ στην περίοδο όπου ονόματα όπως : John Coltrane, Miles Davis, Charlie Parker, Duke Ellington, Billie Holiday κ.τ.λ.  μας κληροδότησαν τον ανεκτίμητο θησαυρό της jazz.

Αν σας ζητούσα να διαλέξετε τρεις τίτλους jazz τραγουδιών που δίνουν έστω και έμμεσα, μηνύματα αισιοδοξίας για την ανθρωπότητα, ποια θα ήταν αυτά;

Pat Metheny Group’s “Speaking of Now"

Keith Jarrett playing "Danny Boy"

 Snarky Puppy’s “What About Me"

Τελικά πόσο «jazz άτομα» είμαστε οι Έλληνες;

Όσο χρειάζεται!!

PetrosXourafas – YouTube

PetrosXourafas fb

https://etherea9.com/